Vuurwerkangst bij huisdieren

Ieder jaar weer is Oud & Nieuw voor huisdieren geen leuke avond. Zeker voor die dieren die extreem angstig zijn voor harde geluiden en vuurwerk in het bijzonder. Hoe kun je jouw hond, kat of konijn door oudejaarsavond heen helpen?

Stappenplan natuurlijke middelen tegen vuurwerkangst:

Stap 1: Puur Rust dagelijks geven vanaf 1 december

Stap 2: Puur nervositeit aanvullend op de Puur Rust vanaf 15 december

Stap 3: Bach Rescue Remedy op Oudjaarsdag en bij acute stress

Voordelig pakket natuurlijke middelen tegen vuurwerkangst bij huisdieren.

Als jouw hond bang voor vuurwerk is

Waar de decembermaand voor ons mensen een feestmaand is, is dit voor veel honden de meest ellendige maand van het jaar: er wordt vuurwerk afgestoken. En hoewel het afsteken van vuurwerk officieel slechts één dag is toegestaan, klinken de eerste knallen vaak al vroeg in december. Een sporadische knal op straat hoeft voor een evenwichtige hond geen probleem te zijn. Deze honden zullen even schrikken, net zoals wij, maar herstellen zich snel. Veel honden zijn echter door eerdere ervaringen zó bang geworden, dat ze vanaf het klinken van de eerste knal de hele maand december angstig en onrustig zijn.

Ze willen niet graag meer naar buiten, vertonen vluchtgedrag en staan continu onder spanning; onbereikbaar voor beloning of correctie. Veel bazen nemen zich eind december heilig voor om volgend jaar toch écht te proberen iets aan deze angst te doen, maar herinneren zich dit goede voornemen pas weer bij het klinken van de eerste knal. En dan is het voor sommige honden al te laat. Vuurwerkangst is wel degelijk aan te pakken, mits hier tijdig mee wordt begonnen. Hieronder lees je wat je kunt doen!

Hoe ontstaat vuurwerkangst?
Sommige honden zijn van nature gevoeliger voor geluidsprikkels dan anderen. Waar de ene hond geen moment opkijkt van een omvallende prullenbak of harde geluiden op straat, herstelt de ander zich beduidend minder snel na schrik. Dit is moeilijk te beïnvloeden. Een goede socialisatie waarbij ook kennis wordt gemaakt met verschillende soorten geluid vormt de basis voor een stabiel, ‘knalproof’ karakter, maar hoeft niet in alle gevallen tot een vuurwerkvaste hond te leiden. Het lastige van vuurwerkangst is dat het moeilijk is om een hond er op te trainen. Elf maanden van het jaar is er geen knal te horen, dus een pup die in januari geboren wordt zal pas na bijna een jaar geconfronteerd worden met knallen.

Ook goed gesocialiseerde honden kunnen vuurwerkangst ontwikkelen. Dit gebeurt vaak na een traumatische ervaring. Een verdwaalde gillende keukenmeid die tijdens het wandelen plots rakelings voorbij vliegt of kinderen die ‘voor de grap’ met rotjes gooien; honden kunnen hier zo van schrikken dat ze deze angst doortrekken naar iedere volgende knal. Dit gedrag is er veelal wel weer uit te trainen, maar dit kost tijd.

Angstig gedrag kan ook versterkt worden door de reactie van de eigenaar. Niet alleen honden zijn bang voor vuurwerk, veel bazen schrikken even hard van onverwachte knallen. Toch is het als baas van groot belang om jouw eigen angst niet over te brengen op je hond. Probeer buiten zo rustig en normaal mogelijk te reageren op geknal, of loop bij het zien van ‘rot(jes)jongens’ in een rustig tempo de andere kant op. Ga in huis gewoon rustig door met hetgeen waar je mee bezig was en doe vooral alsof er niets bijzonders aan de hand is.

De reactie van de baas...
Over het al dan niet steun bieden van een angstige hond bestaan verschillende opvattingen. Het is niet aan te raden om mee te gaan in de angst van je hond door overduidelijk te ‘agossen’, te troosten en te proberen hem man en macht, zachte stemmetjes, gebaartjes en koekjes tot kalmte te manen. Je hond leert dan dat het bang zijn iets oplevert: aandacht.

Sommigen vinden zelfs dat je een angstige hond straal moet negeren en hem zelfs niet aan mag kijken. Dat is, vinden wij, geen oplossing. Je mag als baas je hond gerust op een kalme, evenwichtige manier steun bieden. Hij mag best tegen je aan komen zitten of aan je voeten komen liggen maar jij blijft rustig je ding doen. Misschien lukt het je wel hem af te leiden door wat oefeningetjes te doen, maar probeer niet geforceerd tot afleiding te komen, zorg altijd dat de situatie rustig en ontspannen blijft. Door hem te laten zien dat jij in ieder geval niet bang bent en hij op jou kan vertrouwen zal hij zelf ook rustiger worden. Zorg dat je er wel bent voor uw huisdier.

Wat is er aan vuurwerkangst te doen?
Zoals gezegd is het lastig om gericht op vuurwerkangst te trainen omdat het zo sporadisch voorkomt in het dagelijks leven. Er zijn cursussen die jou als baas leren hoe je het beste kunt reageren op een angstige hond. Omdat angstige honden elkaar in hun gedrag kunnen versterken, zijn dit vaak cursussen waaraan je hondloos deelneemt. Er zijn ook cursussen die je hond van pup af aan leren om te gaan met harde, onverwachte geluiden zoals rammelende containers, sissende vrachtwagens, getoeter of knetterende brommers.

Vuurwerk CD
Er bestaan CD’s met geluiden van vuurwerk en onweer. Met deze cd’s kun je jouw hond langzaam wennen aan deze geluiden door de CD op laag volume aan te zetten. Is je hond hier eenmaal aan gewend, dan kun je het volume langzaam opbouwen. Bij deze cd’s zit een uitgebreide handleiding over hoe je dit het beste kunt aanpakken. CD’s kunnen nooit helemaal de werkelijkheid nabootsen (denk aan het luchtdrukverschil bij onweer of het echoën van knallen door de buurt). Voor sommige honden zal dit wel een goede oefening kunnen zijn.

Ondersteuning met medicatie
Er bestaan verschillende middelen die worden voorgeschreven bij vuurwerkangst. Sommigen hiervan worden vrij verkocht, anderen zijn alleen op het voorschrift van een dierenarts verkrijgbaar. Niet alle middelen zijn even onschuldig en prettig voor de hond zelf. Een aantal middelen versuffen een dier, maar maken hem niet minder gevoelig voor geluid. Hij is dan net zo bang, maar zal dit minder uiten doordat hij versuft is; ‘schijnrust’ dus. Bepaalde antidepressiva hebben een nadelig effect op de lever of de nieren of versuffen een dier zo dat hij niet echt normaal kan functioneren. Bovendien is van veel middelen van tevoren moeilijk in te schatten hoe een dier erop zal reageren; dieren moeten heel goed in de gaten worden gehouden. Dit soort middelen wordt alleen aangeraden ‘bij hevig lijden’. Dit mag op oudejaarsavond zelf misschien een uitkomst lijken, het is niet aan te raden om dit de hele decembermaand in te zetten. Dan kun je beter proberen uw dier met veilige, natuurlijke middelen te ondersteunen.

Natuurlijke producten bij vuurwerkangst
Diepgewortelde vuurwerkangst is met geen pil of poeder weg te nemen, die illusie moet ook niet worden gekoesterd. Wél kunnen angstige dieren met natuurlijke rustgevende middelen ondersteund worden en ook kunnen deze middelen worden ingezet ter ondersteuning bij de training om over de angst heen te komen. NML health heeft een stappenplan ontwikkeld dat bestaat uit drie verschillende producten. Ze versterken elkaars werking. Voor het beste resultaat is het aan te raden om nog vóór de eerste knallen klinken te beginnen en dit te combineren met gedragsbegeleiding.

1. Vanaf 1 december: PUUR RUST
met kruiden, Magnesiumcitraat en L-Tryptofaan voor een ontspannende werking zonder te versuffen. Je dier blijft
alert, beter geconcentreerd en is hierdoor gemakkelijk te trainen. Ideaal voor gebruik gedurende langere tijd.

2. Vanaf 15 december: PUUR Nervositeit.
Dit is een verdund extract van Avena sativa, Passiflora incarnata, Rhododendron en Borax. Het kan ingezet worden in alle situaties van angst en onrust, waaronder ook bij angst voor vuurwerk, onweer of andere harde geluiden. Puur Nervositeit werkt kalmerend zonder het dier te versuffen. Avena sativa (haver) en Passiflora incarnata (vleeskleurige passiebloem) hebben een kalmerende werking. Rhododendron (Goudazalea) doet de angst voor onweer en storm afnemen. Borax werkt in het bijzonder bij angst voor plotselinge, harde geluiden, zoals vuurwerk. 

3. Op de dag zelf of bij acute stress tijdens het uitlaten: Bach Rescue Remedy
Wanneer toch onverwacht vlakbij een rotje ontploft of een gillende keukenmeid voorbij vliegt, kan Bach Rescue ingezet worden als onmiddellijke rustgever. De Bach Rescue is er in spray- en druppelvorm. De druppels kunnen preventief door (bijvoorbeeld) het drinkwater worden gedruppeld, de spray kun je rechtstreeks in de bek spuiten in stressvolle situaties. De Bach Rescue is een combinatie van vijf verschillende bloesemremedies. Rock Rose werkt tegen paniek en schrik, Impatiens tegen ongeduld en irritatie, Clematis voor helderheid van geest, Star of Bethlehem tegen shock en Cherry Plum tegen gebrek aan zelfbeheersing.

Je mag met dit stappenplan niet verwachten dat uw doodsbange hond ineens kwispelend over straat gaat. De meeste honden met vuurwerkangst zullen vuurwerk nooit leuk gaan vinden en de resultaten die je mag verwachten zijn deels afhankelijk van de mate van angst van jouw hond. Voor sommige honden is dit stappenplan net dat duwtje in de rug om toch weer enigszins relaxed over straat te kunnen, voor andere honden haalt het de scherpe kantjes er vanaf zodat ze in ieder geval hun behoefte weer buiten willen doen.

Op oudejaarsdag en avond zelf
Laat de hond tijdig op het liefst op een rustige plaats uitgebreid uit. Stel het geven van eten uit tot 00.00 uur. Je hond heeft dan zo veel trek in eten dat wanneer de knallen het hevigst zijn je hond voornamelijk bezig is met zijn eten. Weet je bij voorbaat dat jouw hond niets meer gaat eten uit angst, dan geef je uiteraard in de ochtend al eten en kun je iets extra lekkers proberen voor te schotelen om 00.00 uur. Zorg verder dat je op Oudejaarsavond de ramen en deuren goed dicht houdt en doe de gordijnen dicht. Het helpt de meeste honden niet om te zien waar het geknal door veroorzaakt wordt, die vinden dit alleen maar extra eng. Je kunt een muziekje aanzetten om het geluid enigszins te verdoezelen. Laat je hond in ieder geval niet alleen en laat hem een paar uur voor de jaarwisseling aangelijnd uit. Zorg ook dat hij niet de deur uit kan glippen als deze rond de jaarwisseling even open staat.
 

Als uw kat bang is voor vuurwerk is

Katten zijn geneigd om te rennen en zich te verstoppen. Het grote gevaar is dat de kat buiten van een knal schrikt en dan niet meer naar huis durft. Zorg dat er voldoende plekjes in huis zijn waar de kat zich kan verstoppen. Ook is het belangrijk om de kat tijdig binnen te houden, bij voorkeur een aantal dagen voor Oudjaarsavond.

Laat van alle kamers in het huis de deur open zodat de kat zelf een plekje kan zoeken waar hij of zij het veiligst voelt. Het is belangrijk om een extra kattenbak in de ruimte te zetten waar de kat het liefst verblijft zodat de kat in de veilige kamer kan blijven (bij veel katten is dit de badkamer).